Vấn đề an toàn sinh mạng người trên biển luôn là mối quan tâm của mỗi quốc gia cũng như cộng đồng quốc tế. Năm 1988, hội nghị các nước thành viên công ước quốc tế về an toàn và cứu nạn trên biển, cùng với sự phối hợp của các tổ chức quốc tế khác, đã khai sinh ra Hệ thống thông tin an toàn và cứu nạn hàng hải toàn cầu GMDSS.
Vấn đề an toàn sinh mạng người trên biển luôn là mối quan tâm của mỗi quốc gia cũng như cộng đồng quốc tế. Năm 1988, hội nghị các nước thành viên công ước quốc tế về an toàn và cứu nạn trên biển, cùng với sự phối hợp của các tổ chức quốc tế khác, đã khai sinh ra Hệ thống thông tin an toàn và cứu nạn hàng hải toàn cầu GMDSS.
Chức năng của GMDSS: Hệ thống GMDSSphục vụ cho mục đích cấp cứu, an toàn và tìm kiếm cứu nạn hàng hải. Ngoài ra, hệ thống GMDSScòn phục vụ thông tin liên lạc cho hoạt động hàng hải và các hoạt động khác trên biển (khai thác hải sản, nghiên cứu biển...), thông tin phục vụ khai thác, điều hành, kiểm soát và quản lý các phương tiện hoạt động trên biển, phối hợp với các đơn vị chức năng khác thực hiện công tác tìm kiếm cứu nạn hàng hải, hàng không trên biển và góp phần trong việc cảnh báo và giữ gìn an ninh.
Cấu trúc của GMDSS:bao gồm hai thành phần là hệ thống thông tin vệ tinh và hệ thống thông tin mặt đất.
Hệ thống thông tin vệ tinh trong GMDSS gồm hệ thống vệ tinh INMARSAT và hệ thống vệ tinh COSPAS – SARSAT.Hệ thống thông tin vệ tinh INMARSAT (International Maritime Satellite Organization) với các vệ tinh địa tĩnh hoạt động trên dải tần 1,5 – 1,6 MHz (băng L) cung cấp cho các tàu có lắp đặt trạm đài tàu vệ tinh một phương tiện báo động và gọi cấp cứu, phủ sóng trên vùng biển A3. Hệ thống thông tin vệ tinh COSPAS – SARSATlà một hệ thống thông tin vệ tinh trợ giúp tìm kiếm và cứu nạn, được thiết lập để xác định vị trí của thiết bị phao vô tuyến EPIRB trên tần số 121,5 MHz hoặc 406 MHz.Hệ thống COSPAS – SARSATphủ sóng trên vùng biển A4 có phạm vi từ trên 70o vĩ bắc đến 70o vĩ nam, vùng biển gần haicực.
Hệ thốngthông tin mặt đấtgồm các đài bờ sử dụng băng tần MF (2187,5KHz), HF trong thông tin tầm xa với các dải tần là 4, 6, 8, 12, 16 MHz và dải tần VHF (156MHz) trong liên lạc tầm gần.
Đặc tính của GMDSS: Hệ thống được phân chia vùng phủ sóng theo cự ly hoạt động của tàu, từ đó xác định các loại thiết bị sẽ được lắp đặt trên tàu cùng với tần số và phương thức thông tin nhất định. Những thông tin ở cự ly xa sẽ được đảm bảo thông qua thiết bị thông tin vệ tinh và các thiết bị hoạt động trên dải sóng ngắn HF. Việc trực canh cấp cứu, thu nhận các thông báo an toàn hàng hải và dự báo thời tiết tự động bằng việc sử dụng các kỹ thuật gọi chọn số, truyền chữ trực tiếp băng hẹp và vô tuyến thoại trong thông tin liên lạc.
Là một quốc gia biển, với hơn 3.000 Km bờ biển, Việt Nam cần có hệ thống thông tin hàng hải, an toàn cứu nạn.Sớm nhận thấy vai trò, chức năng của hệ thống GMDSS, Việt Nam đã xây dựng các hệ thống thông tin duyên hải bao gồm 01 Trung tâm xử lý thông tin hàng hảivà29 Đài thông tin duyên hảinằm trải dọc theo bờ biển từ Móng Cái đến Hà Tiên. Hệ thống Đài thông tin duyên hải Việt Nam đáp ứng đầy đủ các quy định của hệ thống GMDSS, làm chủ thông tin mặt biển khu vực, bảo đảm phục vụ mọi lưu lượng theo yêu cầu bằng mọi phương thức kỹ thuật hiện có. Đồng thời, với hệ thống này, Việt Nam luôn thực hiện trách nhiệm của mình trong công tác phối hợp tìm kiếm cứu nạn quốc tế.
(Tham khảo từ http://vishipel.com.vn/)
Vũ Trọng Sơn - Đoàn TNC.